Gartner KG wordt (deels) dochter van Lidl en zusje van PreZero

De Oberösterreichischen Nachrichten wist te melden dat de Schwarz Gruppe een aandeel van 35% in Gartner KG heeft genomen. De Europese Commissie heeft dit inmiddels onderzocht en goedgekeurd. Het is Schwarz-dochter CE-Beteiligungs-GmbH, gevestigd in NSU-stad Neckarsulm, die de aandelen heeft gekocht. CE valt op haar beurt weer onder Lidl Stiftung & Co. KG binnen de takken van het concern. Klinkt ingewikkeld, is het ook, ik leg hier onder meer uit over het Schwarz concern. Iets wat me interesseert, heb tenslotte tien jaar schoonfamilie in de regio gehad en kan de weg van het distributiecentrum van Kaufland (Nog zo’n naam! Ga ik ook uitleggen, net als PreZero uit de titel) in Möckmühl naar het Lidl hoofdkantoor in Neckarsulm bij Heilbronn wel dromen. CE gaat Gartner KG samen met Richard Gartner (die de familie Gartner vertegenwoordigt) besturen.

Gartner
Gartner KG is één van de grootste transportbedrijven van Oostenrijk. Het is in 1918 opgericht door Peter Gartner als handelsbedrijf in landbouwproducten, transportbedrijf en taxibedrijf. In 1946 neemt Josef Peter Gartner het dan nog kleine bedrijf over, en bouwt het uit tot een transportbedrijf van nationale betekenis. In deze periode wordt vooral ruwe olie vanuit de wingebieden in de eigen regio met tankwagens naar raffinaderijen in Wenen vervoerd. In de jaren ’50 wordt een vestiging in Wenen geopend en begint men met internationale transporten. In 1980 wordt de eerste koeltrailer aangeschaft, twee jaar later wordt de eerste vestiging buiten Oostenrijk geopend, in het Duitse Rosenheim. Na de val van de muur begint de expansie pas écht goed, in 1991 ontstaat door een overname Gartner Intertrans Kft. in Zalaegerszeg, Hongarije. Er volgen meer overnames, Fa. Mertz in Kehl am Rhein (Duitsland) in 1999, ESTRA in Ludwigshafen (Duitsland) in 2000, Sindelar Spedition s.r.o. in Netolice (Tsjechië) in 2005, Spedition Leible-Seifried in Kehl (Duitsland) in 2007, HPTO Transport Overland in Timisoara (Roemenië) in 2013 en 2015 (eerst 51%, daarna 100% en naamswijziging naar Gartner Eurotrans), Gustav Ziegler GmbH in Dürmentingen (Duitsland) in 2017, een deel van MOOY Logistics in Waddinxveen (Nederland) in 2018 en Anderl Transport GmbH in Wenen (Oostenrijk) in 2023. Ook autonoom wordt er flink verder gegroeid. Anno 2024 heeft Gartner 23 vestigingen in 8 landen, 2.100 trekkende eenheden, 3.700 medewerkers en 95.000 m² opslagruimte. Naast een transportbedrijf heeft men ook een fanshop, waar onder andere miniaturen, kalenders en kleding te koop is. Gartner Holland, wat ontstaan is uit de resten van het failliete Mooy in Waddinxveen, is gevestigd in Rotterdam. Op papier dan toch, ik gok zomaar dat er niet veel Gartner trucks langs het kantoor over de Blaak in hartje centrum rijden.

Schwarz Gruppe
De Schwarz Gruppe is anno 2024 qua omzet het grootste retailbedrijf van Europa, en vierde wereldwijd. Het bedrijf is in 1930 door de dan 27-jarige Josef Schwarz opgericht in Neckarsulm, een voorstad van Heilbronn. Jij als lezer van deze website zult die stad waarschijnlijk vooral kennen als thuisstad van NSU en daarmee de huidige locatie van een grote Audi-fabriek, waar onder andere de nieuwe A5 gebouwd gaat worden. Josef was de vader van Dieter Schwarz, oud CEO van Lidl en Kaufland. Dieter staat momenteel op de 25e plek van de rijkste personen wereldwijd.

Het bedrijf ontstond toen Josef zich inkocht bij Lidl & Co. Südfrüchtenhandlung, waarmee Lidl & Schwarz ontstond. In 1944 was het bedrijf vrijwel volledig verwoest (ik heb maar geen research gedaan wat ze de jaren vóór 1944 uitspookten…) In 1973 werd de eerst discountermarkt geopend in Ludwigshafen. Omdat ‘Schwarzmarkt’ (zwarte markt) niet een goed idee was voor de naam, kocht men voor duizend mark de rechten op de Lidl-naam van gepensioneerde kunstschilder Ludwig Lidl.

Momenteel heeft de Schwarz Gruppe een half miljoen medewerkers en meer dan 13.000 winkels. Men zet in op duurzaam ondernemen en organiseerde daarom afgelopen juni een ‘Future Day’ op een 10.000 vierkante meter groot stuk terrein bij het Kaufland distributiecentrum in Möckmühl, langs de 81. Aan de 800 genodigden werden vragen gesteld over de elektrificatie van het goederenverkeer, diverse fabrikanten stelden daar hun e-trucks voor. De Schwarz Gruppe bestaat uit meerdere takken, die ik hieronder aan jullie voorstel.

Lidl
Lidl is de supermarkt met wereldwijd de meeste vestigingen, 12.270 op dit moment, waarvan 442 in Nederland. De 3.248 Duitse vestigingen vallen onder LD-Stiftung, de rest van de wereld (België, Bosnië & Herzegovina, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Montenegro, Nederland, Noord-Macedonië, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Servië, Slovakije, Slovenië, Spanje, Tsjechië, Verenigde Staten van Amerika, Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, Zweden en Zwitserland) onder Lidl Stiftung & Co. KG. De eerste Lidl in Nederland werd in 1997 in Uden geopend. Waar de eigenaar dus één van de rijkste mensen ter wereld is, zijn de Lidl medewerkers dat niet bepaald. Lidl staat er om bekend het personeel slecht te behandelen en weinig te betalen. Lang leve kapitalisme….

Kaufland
Kaufland heeft een 1.529 filialen verspreid over zeven landen (770 in Duitsland, 243 in Polen, 177 in Roemenië, 143 in Tsjechië, 79 in Slovakije, 65 in Bulgarije, 48 in Kroatië en 9 in Moldavië). De panden zijn vaak in eigen bezit, net als de distributiecentra, de slagerijen en de bakkerijen waar ze mee werken. Net als bij de Lidl wordt ook hier het personeel slecht behandeld. Tekenend daarvoor is het ontslag van 55.000 personeelsleden in september 2014. Deze konden weer naar hun eigen baan sollicteren bij externe bedrijven die voortaan ingehuurd werden voor de onverzekerde rotklusjes.. euh… ‘minijobs’.

PreZero
Als er één bedrijf is wat in Nederland vaak van naam is veranderd, is het PreZero wel. Eerst gingen vuilnisverwerkers als BFI en Holwerda op in Sita. Later werd dat Suez, maar nog voor het hele wagenpark de goede stickers op de deur had, werd het al weer PreZero. Het bedrijf heeft 430 vestigingen, verspreid over Duitsland, Polen, Nederland, België, Luxemburg, Zweden, Oostenrijk, Italië, Spanje, Portugal en de VS. Net als de Lidl bestaat PreZero ook uit twee takken. GreenCycle is deel van de oorsprong van het bedrijf, dit wordt in 2009 opgericht om de afvalstromen binnen de Schwarz Gruppe te beheren. Met de zak geld van het moederbedrijf (dat kan als je je personeel te slecht betaalt) worden veel bedrijven overgenomen, waaronder in 2020 delen van het Suez concern. PreZero komt helaas vooral in het nieuws als er een grote brand is: 2011 in Porta Westfalica, 2013 in Detmold, 2018 in Rheda-Wiedenbrück, Lohfelden en Stadthagen, 2019 nog een keer in Stadthagen, 2021 in Zwolle, 2022 in Bremen, Eitting en Petershage. In Nederland heeft het bedrijf 55 vestigingen en 2.200 medewerkers. Het schijnt dat die beter behandeld worden dan die binnen de andere takken van het Schwarz concern!

Schwarz-Produktion en Schwarz Digits
Schwarz Digits en Schwarz-Produktion zijn twee verder compleet los van elkaar staande bedrijven en takken binnen de Schwarz gruppe, maar stop ze toch maar samen. Schwarz Digits is september 2023 opgericht als vijfde tak binnen de Schwarz Gruppe. Tussen de 7.500 medewerkers van dit bedrijf zijn ook de medewerkers van de webshops van Lidl en Kaufland. Schwarz Produktion is het moederbedrijf van tig bedrijven die de huismerken voor Lidl en Kaufland maken, en deels zelfs voor externe bedrijven. De Schwarz-merken Solent, Bonback, Bon Gelati, MEG, Sindra, Maxau, Bon Presso, Pro Projekte en Bon Pasta heb je wellicht in huis. De drankflessen die voor Lidl en Kaufland gemaakt worden, zijn van volledig gerecycled materiaal, wat op haar beurt weer bij die winkels vandaan komt. Ook de grote chocoladefabriek in Übach-Palenberg, waar ik onderstaande foto maakte, is deel van deze poot van de Schwarz Gruppe.

De moraal van dit verhaal: of je nu achter de kassa zit bij de Lidl, voor Gartner tractoren door heel Europa rondrijdt, chocoladerepen in dozen stopt bij Solent of vuilnis ophaalt voor PreZero, Dieter Schwarz verdient er meer aan dan jij…